Poolse pont aan de zeedijk.

pontische meeuw, Noordzee 5 oktober 2019

Bijzondere meeuwen spotten blijft een fascinerende bezigheid. En naarmate je daar meer mee bezig bent en dus ook wat meer kennis over deze bijzondere meeuwen vergaard, wordt het ook steeds leuker. En ik dacht altijd dat je met heel veel geluk wel eens een keer zo’n aparte meeuw tegen kon komen.

Dat is ook niet gek want ze lijken allemaal zo op elkaar en zeker als nog in de juveniele kleden rondvliegen. En dan heb je het al gauw over de eerste drie a vier levensjaren. Daarna krijgen ze allemaal het volwassen kleed en zijn ze op basis van een aantal specifieke, en uniek voor de soort , kenmerken te herkennen.

pontische meeuw LLA afgelopen week

Je hoeft er niet persé de Noordzee voor op om een geelpootmeeuw of pontische meeuw te zien, Dat kan namelijk ook heel goed in de Biesbosch. Op de Noordzee heb je dan weer wel de vorkstaartmeeuw en drieteenmeeuw. Die zijn in het binnenland niet te zien. Ik heb de afgelopen jaren mijn handen vol gehad aan het determineren van de geelpoot en de pontische meeuw. 

Met name die laatste is in grote delen van het jaar in de Noordwaard te vinden en valt ook goed op tussen de andere meeuwen. Hoog op de poten, wat lang gerekt lichaam, plat voorhoofd, witte kop en een lange, vrij dunne snavel om maar een paar kenmerken te noemen. Het is wel zo dat je ze allemaal bij een vogel moet kunnen ontdekken om redelijk zeker te zijn van de soort.

Ook de geelpoot heeft zo zijn specifieke eigen kenmerken. Alleen een rode oogring en gele poten is onvoldoende want het verendek is dan doorslaggevend. Als dat namelijk asgrijs is, zit je al in de buurt van een geelpoot. Is het bovendek antracietgrijs dan heb je te maken met een kleine mantelmeeuw. Kortom, het plaatje moet compleet zijn om met zekerheid de soort vast te stellen.

de Poolse ringers site

De geringde pontische meeuwen aan de kust die ik hier op de foto’s heb staan zijn vogels die in Polen geringd zijn en hier nu rondzwerven. Ik heb ze op de site van www.ring.stornit.gda.pl  gemeld en ik hoop er ook nog een keer een reactie op te krijgen. 

Geringde vogels maken het ook alweer wat makkelijker want dan weet je ook zeker dat je met de soort goed zit. Zie je bijvoorbeeld een kleine mantelmeeuw met een zwarte ring met witte letters, beginnend met een “J” dan weet je dat je te maken hebt met een Noorse meeuw en dat is weer een ondersoort van de kleine mantelmeeuwen die hier rondvliegen. En dat gaat zo maar door en je bent nooit uitgeleerd. Alhoewel, ik ken er een paar en die zijn volgens mij echt uitgeleerd en weten alles. Om jaloers op te worden.

Wil je meer weten van de bijzondere pontische meeuw, klik dan op de link; https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/pontische-meeuw

Leuk op de begraafplaats?

de Pallas boszanger van dichtbij

Amper een dag later nadat ik de bruine boszanger in Westkapelle aan het Puinpad heb gezien, diende zich weer een nieuwe zeldzame vogel aan. Nu zat de vogel op de begraafplaats van West Kapelle. Op 9 oktober schreef ik al over deze topstek tijdens de vogeltrek en dat is tot half oktober ook echt zo.

Ik stond achter het graf van Leuntje Geleijnse(1893-1947) in de bosjes te turen. Het is toch gek om daar op die plek vogels te spotten. Een begraafplaats is geen plek om te juichen als je een mooie nieuwe vogelsoort ontdekt. Maar het is niet anders, de zeldzame trekvogels volgen de kustlijn en passeren zo ook Westkapelle. Uitrusten en wat eten doe je dan graag op een rustige plek en daar is de begraafplaats vlak bij de vuurtoren dan ook uitermate geschikt voor. Heel veel mensen maar die zijn erg stil en rustig.

twee dagen eerder wat hoger in de boom

In de struiken zat daar alweer een paar dagen een Pallas boszanger. Ook een piepklein bruingroen vogeltje wat in hetzelfde rijtje thuishoort als de bladkoning en bruine boszanger. De Pallas is wat schuwheid betreft het tegenovergestelde van de bruine boszanger. Die laatste blijft diep in de struiken zitten, terwijl de Pallas boszanger juist op de voorgrond treed. Hij laat zich graag zien en ook benaderen. Een meter of drie vindt dit beestje geen probleem.

Deze Pallas is nog zeldzamer dan de bladkoning die ik een paar weken eerder bij Ouddorp zag en het was dan ook de eerste keer dat ik hem in levende lijve zag. Niet gek want hij  leeft normaal gesproken in zuidelijk Siberië, ten oosten van de Oeral. Op trek naar het zuiden volgen ze de kustlijn en passeren zo ook ons land. Met wat geluk zijn ze tot volgende maand nog te spotten en ik ga dan ook graag nog een keer op zoek naar dit vogeltje.

Wil je meer weten van deze piepkleine lange afstandstrekker, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/pallas-boszanger

Aan de rand van het land.

wat lijken ze op elkaar

Aan de rand van het land, bij Westkapelle aan het Puinpad was het te doen. Al enkele dagen achtereen werd daar de bruine boszanger gezien en gehoord. Wij waren een weekje op vakantie en zaten vlak in de buurt dus dan moet je toch een keer een poging wagen om de bruine boszanger te spotten.

Bij de bruine boszanger heb ik steevast het liedje van Travasi in mijn hoofd, “kleine wasjes, grote wasjes, stop maar in je wasmachine”. Waarom weet ik niet maar dat is al jaren zo, zolang ik van het bestaan van die bruine boszanger heb gehoord. Grappig en niet vervelend bedoeld.  Bij sommige vogels heb je een ezelsbruggetje nodig om hem te onthouden en bij de ander heb je gewoon een beeld gevormd. 

Langs het Puinpad, vlak achter de hoge duinen was het een drukte van jewelste, niet van speurende vogelaars maar van enorme groepen overtrekkende vogels die op weg waren naar betere oorden. Het waren vooral vinken, lijsters, merels, sijzen, houtduiven, spreeuwen en kepen. Vast en zeker zaten in die enorme groepen vogels ook bijzondere exemplaren maar die waren er voor mij in dit geweld niet uit te halen. Ze zochten de luwte van de hoge duinen want er stond een stevige zuidwesten wind.

enorme groepen laag overvliegende vogels

De bruine boszanger is geen vogeltje wat je zo een, twee, drie herkent struikgewas verborgen houdt, zeker niet als hij zich diep in het struikgewas verborgen houdt.  Het roepje is daarentegen, als je het tenminste eerst goed hebt beluisterd, wel goed te herkennen. Ik trof op het Puinpad een ervaren vogelaar die met geluidsopname apparatuur de wacht hield. Hij was al een half uur aan het zoeken maar vond hem niet. Een tijdje later toen we samen richting de laatste melding van een dag ervoor liepen, hoorden we hem luid en duidelijk. Hij bleef onzicht-baar maar zat werkelijk niet verder dan twee meter van ons vandaan. De vogelaar kon een perfecte opname maken.

de bruine boszanger

Twee dagen later bezocht ik de plek opnieuw en ook nu duurde het weer een half uur voordat ik hem hoorde terugroepen. Ik speelde het geluid wel dertig keer af op mijn telefoon en werd uiteindelijk beloond met exact dezelfde zang als mijn opname.

De bruine boszanger lijkt op een soort tjiftjaf, leeft in zuidoost Azië en overwintert in Noord India tot in Mongolië. Jaarlijks worden ze in deze periode bij ons waargenomen, Het zijn de zogenaamde afzwaaiers en vermoedelijk vinden ze de weg ook weer terug. Het aantal bruine boszangers is van een enkeling per seizoen naar een vijftal of iets meer gegroeid wat de kans op een waarneming alleen maar vergroot. Ik was er weer blij mee maar vind het wel jammer dat hij net niet een metertje verder naar de rand van het pad kwam zodat ik hem ook kon zien of beter nog ook kon fotograferen.

Wil je meer weten van deze vrolijke boszanger, klik dan op de link; https://nl.wikipedia.org/wiki/Bruine_boszanger

Graspiepers op trek.

 

graspieper

Jaar na jaar, in de eerst week van oktober, komt de trek van de graspiepers op gang. En niet zo’n beetje ook want als je het op een mooie dag treft, kun je honderden piepers over zien trekken. Zeker zes jaar geleden waren wij daar al eens getuige van tijdens een wandeling door de Gecombineerde Willemspolder.

Honderden piepers kwamen naar beneden, vlogen vlak boven ons naar het weiland dat voor ons lag. Massaal lieten ze zich in het gras vallen en waren dan ook direct uit beeld. Ze zaten daar te rusten na de eerste of een van de eerste lange etappes naar het zuiden. Dat maakte toen zo’n indruk dat ik de jaren erna steevast in de eerste week van oktober met mijn hoofd achterover door de polder en het bos loop.

De hemel afspeurend naar grote groepen piepers, meestal gewaarschuwd door een of een paar roepende piepers, zie ik ze dan voorbij komen. Ze vliegen net te hoog om op te vallen en je moet dus goed kijken om ze op te merken. Meestal groepjes van vijf tot tien vogels en af en toe wat grotere groepen. Het begint al vroeg en gaat tot in het begin van de middag door. Daarna wordt het een stuk stiller, tijd om te foerageren en te rusten.

graspieper in het voorjaar

Na een dag of tien hebben we het wel gehad met de trek van de graspiepers. En nu gelijk daarna is de trek in volle hevigheid losgebarsten, honderden lijsters, vinken, veldleeuweriken maar ook houtduiven en merels en noem maar op vertrekken nu massaal. Veel van die soorten vertrekken ook in het hoge noorden en komen naar ons en vullen zo het vogelbestand weer een beetje aan.

Ik denk dat de waterpiepers de wacht de komende weken gaan aflossen en het zal mij benieuwen of ik de eerste waterpiepers dit weekend al in de Noordwaard of Noorder Vroon zal zien? 

De waterpiepers komen de graspiepers deze winter aflossen en zien ons land als een lekker warme streek met voldoende voedsel dit in tegenstelling tot de graspiepers die toch liever naar zuid Europa gaan.

Wil je meer weten van deze pieper die in de vlucht veelvuldig piept, klik dan op de link; 

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/graspieper

 

De jodelende boomleeuw.

boomleeuwerik op de grond in Dorst

Een van die vaste bewoners van de boswachterij Dorst is de boomleeuwerik. Vanaf eind februari hoor ik daar de eerste boomleeuwerik jodelen en dat gaat dan tot aan september door. Op het laatst wat minder uitbundig maar ze zitten er. Op het laatst zijn ze wat zwijgzamer en verzamelen ze zich meestal op de grote open vlakte. Ze zitten dan met vier tot soms wel acht vogels bij elkaar en vliegen pas op het aller-laatste moment op alsof ze met elkaar afgesproken hebben, wie het langst durft te blijven zitten.

Afgelopen dinsdag de dertiende, liep ik zo vroeg als mogelijk door het bos. Het was net een beetje licht geworden en de ochtend zag er vriendelijk uit. Weinig wind, licht bewolkt en een flauw zonnetje, eindelijk na al die regen van de laatste tijd. Voor het bos valt er nog steeds veel te weinig regen en wat dat betreft mag het nog wel een tijdje doorgaan. De poelen zijn nog lang niet gevuld.

boomleeuwerik in de herfst

Op de open vlakte zat weinig, de groepen grote lijsters zijn vertrokken en de sijzen en kepen zijn nog niet gearriveerd. We zitten zogezegd in een wak. Wat ik daar in deze tijd van het jaar dus nog niet eerder had gehoord was een zingende boomleeuwerik. Deze zingende boomleeuw zong uit volle borst en dat klonk best vreemd. Het gejodel hoor je eigenlijk niet in de herfst te horen, dat verwacht je alleen in het voorjaar en begin van de zomer. Deze boomleeuwerik dacht er dus duidelijk anders over en maakte mij in ieder geval blij met zijn lied dat half oktober over de grote vlakte van het bos klonk.

 

Veel boomleeuweriken trekken weg maar nooit ver weg. Zo richting Frankrijk en Spanje, veel verder gaan ze niet en er zijn ook boomleeuweriken die gewoon hier blijven. Meestal hebben we dan te maken met een zachte winter. Ik moet daar wel direct bij zeggen dat ik ze nog nooit in de winter in Dorst gezien heb, maar wat niet is, kan nog komen.

Wil je meer weten van deze bosvogel, klik dan op de link; 

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/boomleeuwerik

Weerzien met de bosuil.

de bosuil in maart 2020

De afgelopen anderhalf jaar zag ik in de Boswachterij Dorst, vrijwel wekelijks een bosuil in een boomholte zitten. Onverstoorbaar zat hij hij daar volkomen op zijn gemak, volledig vertrouwend op zijn schutkleur die perfect matchte met de stam van de beukenboom. Niets leek hem te kunnen verstoren tot die pittige storm van afgelopen maart. In heel het beukenbos was maar 1 boom gesneuveld en laat dat nu net de nestboom van de bosuil zijn. Wat was dat jammer. Ik heb deze uil regelmatig in dit blog genoemd en ook zijn foto geplaatst.

Een tijdje dacht ik dat ik hem voorgoed kwijt was. Op mijn wandelingen door Dorst bleef ik altijd speuren naar bomen met grote gaten, oud zwarte spechtgaten of dode bomen waar een uil in zou kunnen nestelen. Van maart tot deze week, zeg maar wekelijks was dat wel een keer aan de orde. Ik vond een plekje met meerdere bomen met grote gaten en die bomen had ik in mijn wandelroute opgenomen. Ik dacht nog "als er ergens een geschikt plekje voor een bosuil is, dan is dit het wel". 

de bosuil afgelopen week

Zeker zes keer heb ik daar van een afstandje alle gaten van de bomen afgespeurd en geen bosuil gezien. Tot deze week, toen zat in een dode boom wel een bosuil. Ogen dicht, niets in de gaten, zich volkomen veilig voelend, zat hij daar. Wel alert want nadat ik mijn tweede foto had genomen, zakte de uil plots naar beneden, alsof hij op het knopje van de lift naar de kelder had gedrukt. 

Ook al is het de meest voorkomende uil in ons land, het blijft lastig om er een te zien. In Dorst zitten meerdere paartjes en ik schat dat het toch wel eens om vier paartjes zou kunnen gaan. Ik baseer dat aantal op het aantal roepende bosuilen die ik de afgelopen jaren daar gehoord heb. Ik weet dat bosuilen hun hele leven trouw blijven aan hun territorium en ik heb ze dus vaker op verschillende vaste plekken gehoord. Een zo'n bekende vaste plek of territorium, is vlakbij restaurant Beum. Ze zeggen ook weleens dat bosuilen extreme standvogels zijn, dus dat geeft ook wel aan dat als je er een gehoord hebt, je die vogel daar ook vaker kunt horen en zien.

Wil je meer weten van deze prachtige nachtvogel, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/bosuil

 

Doe mij maar een blako.

Er zijn maar weinig vogels die al enkele jaren op mijn wensenlijstje staan. Ik laat het zogezegd altijd maar gebeuren. Soms komt er wat op je pad en soms ook niet en dat is prima. Een van die "wensvogels" die wel op mijn wensenlijstje stond is de bladkoning.

een bladkoning

De bladkoning is zo'n doortrekker die je een keer gezien moet hebben. In september en oktober komen ze over ons land en dat doen ze meestal langs de kust. Ze zijn piepklein, niet uitbundig gekleurd, schuw en ze zingen als vanzelfsprekend niet in deze tijd van het jaar. Kortom, ze sturen op die manier aan op een toevallige ontmoeting. Je kunt ook niet zeggen, ik ga eens naar de begraafplaats in Westkapelle om de bladkoning te bekijken, zoals je dat afgelopen jaar bijvoorbeeld wel kon doen voor de wilde zwaan in Hooge Zwaluwe of deze zomer voor de kolgans in Lage Zwaluwe.

eerst de goudlijster en daarna de blako

Die begraafplaats in Westkapelle is trouwens wel een topstek om de bladkoning te zien maar er zit helaas geen garantie op. Daar heb ik dus al een paar keer voor niets tussen de graven van Koppejan, Copoolse, Dieleman en Hamelink doorgelopen en geen bladkoning gezien.

En zoals het zo moest zijn, stonden we afgelopen week geduldig te wachten op het voorbij vliegen van de zeldzame dwaalgast, de goudlijster, vloog er zomaar een bladkoning voorbij. Eindelijk een bladkoning. Hij vloog samen met een goudhaan een duindoornstruikje in en liet zich even goed bekijken. De olijfgroen veertjes met de lichte streep op de vleugel, gele stuit en de lange lichte oogstreep die ver over de kop doorliep waren goed te zien. Onmiskenbaar en de waarneming werd die dag ook nog eens dik honderd keer bevestigd op de site van waarneming.nl. 

Eindelijk dat kleine Russische doortrekkertje gezien. Ze zijn op weg van Siberië naar Afrika en passeren ons land in de herfst. Ik hoop de komende maand nog zo'n waarneming te kunnen den want ze kunnen nog een maandje door ons land vliegen. Opletten dus.

Wil je meer weten van dit Russische mini doortrekkertje, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/bladkoning

De gouden goudlijster

goudlijster(zoothera dauma), (foto Arko Huangh) 

Soms lacht het geluk je toe. Niets vermoedend over zee turend, op zoek naar mooie wintergasten zoals de kuifduiker, zee eenden, eiders en de roodkeelduiker, stonden we op de Brouwersdam. We zagen ze allemaal voorbij komen toen we aangesproken werden door een vogelaar. En zoals dat zo vaak gebeurt, klonk het, "en......nog wat moois gezien?"

Wij niet zo maar hij wel, en gaf ons de gouden tip van de geheim gehouden goudlijster die slecht een paar kilometer verderop zat. In een tuintje in Ouddorp zat deze dwaalgast die uit de buurt van de Oeral komt, zeer schuw is en in de trek naar zuidoost Azië vliegt. Wat doet zo'n beestje in Godsnaam in Ouddorp?

We werden verrast en niet alleen door deze zeer zeldzame dwaalgast maar voornamelijk door het aantal vogelaars die deze geheim gehouden vogel al gespot hadden. Hoezo geheim gehouden? Ik ken de omgeving daar erg goed en was uiterst verbaasd over het aantal geparkeerde auto's. Zoveel zie ik er daar zelfs op een mooie zomerdag niet eens. 

samen met 81 vogelaars stonden we daar

De goudlijster vliegt door het struikgewas van de ene tuin naar de andere maar vanuit de tuin waar we samen met de andere vogelaars stonden, hadden we de grootste kans om hem te zien. Iedereen op afstand van elkaar, zoals dat in deze tijd hoort.

Tot twee keer toe vloog de goudlijster voorbij, net te snel voor een foto. Toen vonden we het wel genoeg. Een zeldzaamheid spotten is altijd leuk maar het is minder leuk als je daar tussen tientallen andere vogelaars staat.

Ik ben nu wel eens benieuwd wat er met deze vogel gaat gebeuren? De vogel heeft tijdens de trek van de Oeral een foute beslissing genomen en is niet afgeslagen naar zuidoost Azië maar naar Ouddorp. Hij zal de winter hier wel goed dorkomen maar dan? Op een gegeven ogenblik moet hij ook weer terug en ik vraag mij af of dat gaat lukken want volgens mij is zijn kompas of GPS defect. En als dat zo is, hoe ziet zijn verdere leven er dan uit? Hier een soortgenootje vinden is uitgesloten en dan wordt het toch een eenzaam bestaan. Ik heb toch wel met hem te doen en blijf stilletjes hopen dat het goedkomt.

Wil je meer weten van deze gouden vondst, klik dan op de link;  https://nl.wikipedia.org/wiki/Goudlijster

Roepende rode wouw.

rode wouw, vanmorgen 2 oktober

In deze tijd van het jaar maak je nog weleens kans op een overvliegende rode wouw. Het blijft een bijzondere en zeldzame ontmoeting, alhoewel dat wel aan het veranderen is. Zo langzaam maar zeker is dit een soort die zich van uiterst zeldzaam voorkomend tot bijna algemeen voorkomend ontwikkelt. Elk voorjaar en najaar zie ik er wel een paar, meestal in de Biesbosch. 

Ook neemt het aantal broedparen in ons land verder toe. En wat de meesten niet verwachten, ze broeden ook bij ons in de buurt. Afgelopen jaar heeft een koppel gebroed in de Strijbeekse heide en dit jaar heeft een koppel bij Hoeven gebroed. Enkele jaren geleden was dit voorrecht voorbehouden aan de provincies Gelderland en Overijsel.

Strijbeekse heide

Vorige week vrijdag, 25 sep. had ik weer het genoegen om een rode wouw te "ontmoeten". Dit exemplaar vloog over en riep volop. En dat is bijzonder want meestal betreft het een doortrekkend exemplaar en die roepen niet zo en deze vogel bleef maar roepen en bleef een hele tijd in het gebied.

En dat zou dus kunnen duiden op territoriaal gedrag. Niet zo gek want in dit gebied heeft vorig jaar met zekerheid een koppel gebroed. Wat ik niet wist is dat de vogels die hier in Brabant voorkomen, waarschijnlijk vogels zijn die vanuit België naar ons zijn getrokken want daar doet de vogel het goed. 

De komende weken moet ik goed opletten want dan kunnen redelijk wat rode wouwen doortrekken naar het zuiden. Nu zitten we hier wat westelijk van de trekroute en moeten we het geluk hebben dat e wind ons een beetje helpt en de vogels onze kant op drukt.

Overigens, navraag bij de boswachter leerde dat van dit jaar niet bekend is of er weer bij de Stijbeekse heide gebroed is. Het blijft gissen wat de reden van dit gedrag was deze rode wouw maar leuk was het wel.

 Wil je meer weten van deze supermooie roofvogel, klik dan op de link; https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/rode-wouw