vrijdag 25 februari 2022

Bukken voor een aalscholver?

hoofdtooi al in broedstand
Elke ochtend als ik met de hond door de wijk loop, is het uitkijken geblazen want de aalscholvers hebben net gevist en hebben al wat prooi verteerd wat er ook weer uit moet. Ze zitten met de vleugels wijd op de lantarenpalen en sproeien hun uitwerpselen over de stoep. Op veel plekken onder de lantarenpalen is het wit van de poepstpetters. Uitkijken geblazen dus.

De aalscholvers hebben al broedvlekken en een prachtige verentooi op hun kop. Aalscholvers zijn er ook altijd vroeg bij en broeden vanaf deze maand. Het is een echte koloniebroeder en daar kijk ik dan weer naar uit. Waar zijn die kolonies nu precies te vinden? In de Biesbosch zijn op enkele plekken nog kleine kolonies te vinden maar die zijn echt niet zo groot meer als vroeger.

slaapplaats annex broedkolonie
(langs de Amer, tegenover Gat van den Ham)
Bij het Gat van den Ham broeden aalscholvers samen met blauwe reigers en dat is niet vreemd. Ze zoeken elkaar wel vaker op om samen te broeden. Je kunt ook goed zien hoe zo'n broedkolonie is samengesteld. De grote platte nesten van de blauwe reigers zitten meestal laag in de bomen, soms maar een meter of net wat meer boven het water terwijl de aalscholvers behoorlijk hoog in de bomen kunnen zitten. 

De aalscholvers broeden langs de Amer en slapen buiten het broedseizoen tegenover de jachthaven van Drimmelen bij de Onderplaat, zeg maar randje  Biesbosch.
hij zit er klaar voor, bukken.....
Op deze slaapplaats neemt het aantal aalscholvers gestaag af en komend weekend vindt de landelijke slaapplaats telling weer plaats. De laatste paar jaar kom ik niet verder dan tussen de veertig en vijftig aalscholvers. 

In 2012 sliepen op diezelfde plek nog honderdzestien aalscholvers. In 2018 maakte ik daar nog iets opmerkelijks mee, er sliepen ook nog eens zeven grote zilverreigers maar dat was een eenmalige waarneming. Waar die nu slapen is mij niet duidelijk.

Gedurende de dag zitten hier in de wijk vijf aalscholvers en vangen in de stadsvijvers op zijn tijd een visje. Er moet ook veel vis zitten want als ik zie wat de sportvissers vangen dan duiken deze aalscholvers zo op een gedekte tafel. En dan wordt ook duidelijk waarom de stoep onder de lantaarnpalen zo wit is. Oppassen als je er onderdoor loopt want je hebt zo een witte jas aan.

Wil je meer weten van deze onderwaterjager, klik dan op de link;
https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/aalscholver

dinsdag 22 februari 2022

Opmars van de koereiger?

zoals het hoort(Biesbosch 5 juli 2019)
Zou de opwarming van de aarde nu al zoveel invloed hebben op de vogelwereld dat die Zuidelijke soorten steeds vaker naar hier komen en zich hier zelfs gaan vestigen? Ik ken de cetti's al vele jaren en dat is, zeg maar, een soort die samen met de grote zilverreiger een pionier is geweest, Nu hoor hoor je om de haverklap over de enorme toename van de halsbandparkiet die overigens ooit ontsnapt is en zich hier prima kan handhaven. 

Het tegenovergestelde gebeurt ook en dat zie je bijvoorbeeld aan de wilde- en kleine zwanen die niet meer zover naar hier, het Westen trekken en zo'n 600 kilometer minder ver trekken omdat het in het Oosten niet zo koud meer is. 

vorige maand in onze tuin
Zo verschuift de hele vogelwereld en nemen soorten af en verdwijnen ook en andere soorten nemen weer toe of zijn complete nieuwe soorten in ons gebied. Soms is dat jammer maar net zo vaak is dat ook weer prachtig om te zien. Ik ben heel benieuwd hoe onze vogelwereld er over 25 jaar uitziet? 

Ik kom hierop omdat de laatste jaren het aantal koereigers ook aan het toenemen is, eerst een klein aantal in de Biesbosch en dat groeide tot ruim een tiental en nu zie ik op waarneming.nl op steeds meer plekken in het land waarnemingen van dit kleine reigertje. Een grote broedkolonie hebben we nog niet maar er wordt al wel zo hier en daar een poging gedaan. 

vorige week bij Zonzeel
Een paar jaar geleden op het eiland de Sassenplaat bij Moerdijk in het Hollands Diep en ik meen mij te herinneren dat afgelopen jaar ook weer ergens een koppel een broedpoging heeft gedaan al weet ik niet meer waar dat ergens was en ik weet ook niet of die poging succesvol was.

De afgelopen paar maanden zit in de Zonzeelse polder ook weer een koereigertje. Nu niet tussen de koeien zoals dat in de Biesbosch steeds het geval was, maar tussen de knobbelzwanen. Ook tussen deze vogels voelt hij zich thuis en pas dan valt goed op hoe klein dit vogeltje is. 

in zomerkleed
Het wordt daar bij Zonzeel wel spannend voor de vier zwanensoorten en dit reigertje want er is een verjaging- en afschotvergunning afgegeven voor deze vogels. De boeren ondervinden teveel overlast en hebben via de provincie nu dus een vergunning om de boel daar eens flink uit te dunnen. Ik hoop dat die jagers wel weten wat ze doen want het zou eeuwig zonde zijn als de wilde-, kleine zwanen en de koereiger ook in een hagelregen verzeild zouden raken.

Wil je meer weten van dit kleine Afrikaanse reigertje, klik dan op de link;
https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/koereiger

vrijdag 18 februari 2022

Je moet er maar oog voor hebben.

witoogeend in Teteringen
Het was alweer dik acht jaar geleden dat ik voor het eerst een witoogeend zag. Deze eerste witoogeend zag ik in de buurt van Den Dungen, dobberend op de de Meerse Plas. Even tussen de middag vanuit mijn werk naar de plas gereden om hem te zien. Dat deed ik zo wel vaker en kon ik onder andere de zeldzame steppekievit, zwarte ooievaar, kraanvogels en de bonte kraai afvinken. Allemaal in een vrij kleine cirkel rond Eindhoven waar ik werkte.

Nu zat deze wintergast in Teteringen en zou in deze tijd eigenlijk in Afrika moeten zitten. Hij is dus zeldzame dwaalgast en eigenlijk een doortrekker en dan ga je toch twijfelen. Zou het een ontsnapt exemplaar zijn?
vrouwtje kuifeend
Want dit is zo'n soort die door volière houders gekweekt wordt maar dan worden ze ook geringd en hebben we met een zogenaamde "escape" te maken.

Gelukkig kreeg ik al vrij snel te horen dat het hier om een ongeringd exemplaar ging. Dat zou dus duiden op een echte wilde vogel en die tellen mee. De vogel was makkelijk te vinden en niet heel erg schuw, alhoewel ze die naam wel hebben. 
ongeringde marmereend
(27-9-2016, Huis ter Heide)
Dat deed mij ook direct weer denken aan de marmereend die ik in bij Huis ter Heide zag. Ongeringd en zeker niet schuw net als deze witoog. Uiteindelijk werd die marmereend toch als escape bestempeld en van de lijst geschrapt. Ik ben benieuwd wat met de witoog uiteindelijk gaan gebeuren? Langzaam zwom hij van mij vandaan maar was niet bang en dobberde zo verder uit het zicht.

Deze witoogeend heeft wel wat weg van een vrouwtjes kuifeend alleen heeft die een geel oog en heeft een minder warm bruine kleur. Vaak ook uit gemakzucht kijk je niet naar de kleinste details en mis je zo weleens iets aparts. Gelukkig zijn er genoeg "scherpe" vogelaars die dit soort beestjes wel ontdekt en dan is het lekker meeliften. Deze witoogeend is een van de jaarlijks zeldzame waarnemingen van de soort. Elk jaar zijn er wel een paar in Nederland te vinden en als je maar lang genoeg wacht komt er ook een in de buurt langs. Totaal worden nu op zes plaatsen in Nederland witoogeenden gezien en dat is iets boven het langlopende gemiddelde vanaf 1989 gerekend.

Wil je meer weten van dit speciale eendje, klik dan op de link;
https://nl.wikipedia.org/wiki/Witoogeend

dinsdag 15 februari 2022

25 jaar oud en nog steeds topfit.

ringen zoeken op de zeedijk bij Westkapelle
Ringen aflezen is een hobby in een hobby. Niet iedere vogelaar houdt zich hiermee bezig en die weten eigenlijk niet wat ze missen. Kijk, het aflezen is op zich is al een sport want de vogels werken niet altijd mee en gaan vrijwel zonder uitzondering precies zo zitten dat je de letter en/of cijfercombinatie net niet helemaal af kunt lezen. Het gaat dan ook vaak mis en het is een echt geduldwerkje. Maar die keren dat het lukt wordt het pas echt leuk.

De afgelezen ring meld je dan bij de ringer of bij het betreffende ringproject. Dat is in het begin altijd een klusje om bij de juiste instantie terecht te komen. Er lopen namelijk heel veel ringprojecten in binnen- en in buitenland.
25 jarige larus argentatus 6F
De kleur van de ring in combinatie met de codering geven vaak al een indicatie in welk land de vogel geringd is. Ook de meeuwensoort geeft al een richting aan. Een pontische meeuw met een gele ring en zwarte letters/cijfers is een Pool of een Duitser.

Een zilvermeeuw met witte of zwarte ring en zwarte en resp witte letters/cijfers is een Nederlander of Belg. Zo las ik in november bij de waterzuivering in de Oranjepolder bij een adulte zilvermeeuw een witte ring met de zwarte letters 6F af en meldde die in dit geval bij het ringproject, buijs@ecoconsult.nl. Na een tijdje krijg je altijd de levensloop van de desbetreffende vogel in je mail. 

En zilvermeeuw(Larus Argentatus) 6F bleek een hele taaie rakker te zijn. Deze vrouwtjes zilvermeeuw bleek in juni 1996 als pullus bij Shell Moerdijk geringd te zijn door ringer H.van Vugt. Deze meeuw is dus inmiddels 25 jaar oud. In de tussenliggende periode is deze meeuw vaker gezien en gemeld maar nooit erg ver uit de buurt. Ze is geen echte reiziger en behoorlijk honkvast.
1e winter juveniele zilvermeeuw
met ring SG blauw
Zij hing graag bij Shell Moerdijk rond en ik snap niet wat daar zo leuk aan is maar ze hing ook bij de vuilstort De Spinder in Tilburg rond en op veel plaatsen daar tussenin, waaronder de waterzuivering in Oosterhout. Als het maar smerig is, dan is deze meeuw pas op haar gemak.

Zo te zien is deze zilvermeeuw de afgelopen 25 jaar ongeschonden doorgekomen en ziet ze er nog patent uit. Zou het dieet van menselijke uitwerpselen en restafval van de Tilburgers het geheim zijn om gezond en fit oud te worden? Wie zal het zeggen maar zo zie je maar dat het aflezen van een simpele ring je heel veel interessante informatie verschaft.

ringcombinaties per soort
Gisteren las ik op de Brouwersdam een ring af van een jonge zilvermeeuw. Ook weer rechts maar nu blauw met 2 zwarte letters aan het "dijbeen", oftewel tibia. De ring is inmiddels gemeld bij een Engelse ringer en nu is het weer afwachten wat in de levensloop van deze meeuw te lezen is. In het schema rechts de kleur van de ring met de kleur van de letter/cijfercombi.

Wil je meer weten van ringprojecten en zelf melden van ringen, klik dan op de link;
https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=27678#:~:text=De%20website%20submit.cr%2Dbirding.org%20bestaat%20inmiddels%20vier,omdat%20het%20veel%20administratietijd%20bespaart.

donderdag 10 februari 2022

Zo kwaad is de Kwade Hoek niet.

de Kwade Hoek
Heerlijk dwalen door de Kwade Hoek, laarzen aan en een straffe wind tegen, prachtig! De kwade Hoek aan de kust bij Goedereede is een compleet verlaten gebied waar maar weinig mensen gaan wandelen. Niet gek natuurlijk als je in het gebied op laarzen door natte en glibberige kreken en stuifduintjes moet lopen. Soms is het hoog water en soms net drooggevallen en spekglad. Wandelpaden kun je wel vergeten en het gebied lijkt vooral op een prehistorisch strand. Zo moet het Nederlandse strand er vroeger uitgezien hebben.


plastic verzamelpunt in de Kwade Hoek
Maar dit strand heeft ook een minder mooie naam. Namelijk de vergaarbak van al het plastic afval dat in zee drijft. Door de aanleg van de tweede Maasvlakte is de ingang naar het Haringvliet in een soort trechter veranderd. Als de wind uit het noordwesten en zuidwesten waait ontstaat een stroming die al het afval deze trechter instuwt. 

Veel plastic spoelt aan op de stranden en als je daar niets aan doet, breken al die plastic deeltjes af tot microplastics en daar kennen we inmiddels de gevaren wel van. Onderzoek naar de herkomst van al het plastic van dit strand maakte duidelijk dat ruim 40% afkomstig is van de visserij. En dit stukje kust heeft de grootste verzameling plastic afval van Nederland. Het ligt hier ook echt vol met plastic, stukken visnet en heel veel plastic draden afkomstig van de zeevisserij. Dodelijk voor zeevogels!
jan van gent verstrikt in een stuk visnet
Afgelopen week liep door de natte schorren en kwelders toen in de verte een grote witte vogel op het strand zag zitten en mijn gedachten gingen direct uit naar een zwaan. maar een zwaan op het strand is wel heel gek. Ik heb nog nooit een zwaan op het strand gezien. Dus toch maar eens wat dichterbij gaan kijken en toen ik door mijn kijker eens goed keek zag ik dat het een jan van gent was. En als die vogel op het strand zit, is er echt iets mis. Deze uitgesproken zeevogel komt vrijwel nooit aan land. Hooguit in het broedseizoen maar dat is het nog lang niet. 

Naarmate ik dichterbij kwam, zag ik iets groens bij de kop van de vogel en dat bleek dus een stuk van een visnet te zijn. Waarschijnlijk is de vogel tijdens het vissen met zijn kop in dit net gedoken en dat had zich rond de kop en snavel gewikkeld en zorgde dat de vogel niet meer kon eten. Gedoemd om te sterven. 

na de geslaagde reddingsactie
Een snelle actie zorgde ervoor dat ik de jan van gent stevig in mijn greep had en kon ik proberen het net van zijn kop te krijgen. Deze jan was (nog)niet blij met mij want hij beet mij flink tot bloedens toe. Met wat gefrunnik en voorzichtig wringen kreeg ik het net van zijn kop en snavel. Op een gegeven moment liet hij het maar toe en stribbelde niet meer tegen alsof hij snapte dat ik hem waarschijnlijk niet echt kwaad wilde doen.

Het duurde nog eventjes voordat hij in de gaten had, dat hij bevrijd was en weg mocht vliegen om weer te gaan jagen en aan te sterken.

de vrijheid tegemoet
Met een paar flinke vleugelslagen kwam hij los van de grond vloog naar zee en koos zo voor de herwonnen vrijheid. Wat een heerlijk gevoel om zo'n prachtige vogel te kunnen helpen en hem ook nog weg te zien vliegen.

Deze jan van gent zal de komende tijd, als alles goed gaat, oversteken richting Engeland want daar bij Bass Rock voor de Schotse Oostkust ligt zijn of haar broedgebied. Meer dan honderdduizend jan van genten verzamelen zich daar om te broeden. Buiten dat broedseizoen verblijven ze onafgebroken op zee en zie je ze zeker niet bij ons op de Nederlandse stranden.

Wil je meer weten van deze schitterend getekende zeevogel, klik dan op de link;
https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/jan-van-gent

dinsdag 8 februari 2022

Het gaat goed met de middelste!

middelste bonte specht in Dorst
De opmars van de middelste bonte specht is niet meer te stuiten. Dat is toch wel het idee wat ik krijg als ik lees waar ze nu allemaal worden waargenomen. En dan te denken dat ze nog maar een kleine twintig jaar in Nederland voorkomen. Tenminste als je Limburg even niet meetelt. Pas later zijn ze zich door de rest van Nederland gaan verspreiden en het heeft nog jaren geduurd voordat ze vanuit Breda de sprong naar Oosterhout hebben gemaakt. Daar zie ik ze ook alweer een jaar of vier en weet ik in de Boswachterij drie broedterritoria te vinden.

Op steeds meer plekken worden ze nu gezien en ik vraag mij af, zou dat ook met de klimaatverandering te maken hebben? Vroeger was de meest Noordwestelijke verspreidingsgrens van deze soort West Duitsland en verder kwamen ze niet. 

Vorige maand zat een middelste bonte(ook mibo genoemd) in de Biesbosch en was daarmee de zevende keer dat hij daar is waargenomen. Dat zelfs daar een mibo zit, geeft wel aan dat hun opmars niet meer te stuiten is. Steeds westelijker worden ze gezien. Mijn eerste mibo zag ik op 24 maart 2012 bij het Padvindersven in Etten-Leur. Dat is ook redelijk westelijk en sporadisch werd in die tijd een middelste bonte ook in Zeeland gezien. Maar broeden deden ze daar nog niet en ik weet eigenlijk niet of dat nu wel het geval is?

de andere 4 spechtensoorten van Dorst
In de Boswachterij Dorst zitten dus een aantal koppels en die beginnen nu al onrustig te worden. Soms hoor ik al een roepje en van de andere vier spechtensoorten die daar leven, hoor ik van een aantal ook alweer twee weken de roffels klinken. Nog niet veel en nog niet uitbundig maar ze zijn "wakker". Die roffels hoor ik de komende weken steeds vaker en dat is toch ook weer leuk. Trouwens de mibo roffelt niet, die roept of liever gezegd, die gilt op zijn tijd een keer.

De kleine bonte roffelt in een vast regelmatig ritme, de grote bonte laat de roffel uitsterven, de groene lacht zich rot en roffelt ook niet en de zwarte beukt op een beuk en laat een zware wat trage roffel horen. 

nog zo'n mooie mibo
Als je twijfelt of de roffel die je hoort van een kleine of grote bonte is, is er een stelregel. Bij twijfel, is het nooit een kleine bonte maar altijd een grote bonte. De roffel van een kleine bonte is zo herkenbaar dat je je daar nooit in kunt vergissen.

Dus laat de komende weken de roffels maar horen en dat is ook de tijd om uit te zoeken waar genesteld wordt. Ik ben benieuwd of de nestbomen van vorig jaar ook nog in beeld zijn? Van de zwarte specht wordt gezegd dat hij elk jaar een nieuw nest uithakt maar ik weet inmiddels een zwarte specht te zitten die al een jaar of vijf hetzelfde nest gebruikt. 

winters Dorst
Van middelste bonte spechten weet ik eigenlijk niet of ze jaarlijks een nieuw nest uithakken maar ook die verdenk ik ervan om een nest meerdere malen te gebruiken. Een mibo zit alweer drie jaar in hetzelfde hoekje van het bos en waarom zou je dan een nieuw nest uithakken als je oude nest nog goed is?

Vorig jaar moeten toch ook enkele jonge mibo's uitgevlogen zijn en ook die gaan in Dorst een nieuw territorium bezetten en daar is ook volop ruimte voor beschikbaar. Om ze te vinden ga ik eerst maar eens in de grote berkenbomen percelen zoeken. Ze houden namelijk van zacht hout.

Wil je meer weten van deze nieuwkomer, klik dan op de link; https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/middelste-bonte-specht

vrijdag 4 februari 2022

De raven van Dorst?

een van de raven van Dorst
Meestal check ik op internet nog even of ik niets vergeet en of er nog nieuws te melden is over mijn blog onderwerp van die dag. Ook kijk ik op waarneming.nl of hier in de omgeving nog iets gezien is wat in mijn blog zou kunnen passen. Zo keek ik nog even op waarneming.nl en Google of de raven in Dorst nog werden gemeld. 

Huh? Ik schrok me wild want op Google stond op de eerste zoekregel "Raven van Dorst" en ik dacht gelijk dat er een krantenartikel was geweid aan de raven die sinds een paar jaar in Dorst zitten. Dat zou niet best zijn want deze zeldzame vogel is gebaat bij rust en stilte en hun aanwezigheid moet niet aan de grote klok gehangen worden. 
waakzaam vlakbij het nest
Nou is rust en stilte niet makkelijk in Dorst want sinds we met Corona te maken hebben, trekken steeds meer mensen de Boswachterij in. Maar gelukkig werd met de "Raven van Dost", de presentator en gitarist Ryanne van Dorst bedoeld. Die noemt zich tegenwoordig Raven van Dorst, dus dat loopt weer goed af.

De raven van Dorst hebben nu twee jaar achtereen in een hoge den gebroed en zelfs twee keer een jonge vogel grootgebracht. Vorig jaar heb ik getwijfeld of ik twee vogels in het nest had gezien. Dat gebeurde maar een keer en de keren daarna zag ik slechts een vogel. Dus daar twijfel ik nog over. 

ravennest 2020(mei)               ravennest 2022(januari)
Dit jaar ziet het er niet best uit voor "onze" raven waarvan bekend is dat ze erg honkvast zijn. Ten eerste zijn ze monogaam en blijven altijd bij elkaar en als ze dan eenmaal zover zijn en ook daadwerkelijk in hun territorium gaan broeden, kan dat ook voor het verdere leven zo blijven. Het nest kan jaren achtereen in gebruik blijven. 
jonge(geringde) raven bij Huis te Heide
Met die wetenschap in het achterhoofd ben ik afgelopen week naar het broedgebied gegaan om te kijken hoever ze zijn met de voorbereidingen van het nieuwe broedseizoen. Want ze broeden heel vroeg in het jaar en eind januari moet er al activiteit zijn. Sowieso aanwezigheid in het territorium en alarmerend en waaks gedrag mag je vanaf nu verwachten. 

Het nest zag er slecht uit, half verzakt door de wind en niet onderhouden. In deze tijd moeten ze toch wat onderhoud plegen en zorgen dat het nest bruikbaar blijft. Wat ik kon zien was een restant van het nest van afgelopen jaar en geen alarmerende of waakse raven in het gebied. Ik vermoed dat ze weg zijn. Waarom? Ik heb geen idee maar het zou zomaar eens door Corona kunnen komen. Niet dat de raven van Dorst ziek zijn geworden maar dat de drukte in de Boswachterij, ze door Corona parten heeft  gespeeld. 

Wil je meer weten van deze raven die ook in Dorst zitten, klik dan op de link;
https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/raaf

dinsdag 1 februari 2022

De mooiste zwaan ooit?

kleine zwanen in de Willemspolder
Veel kleine zwanen zitten nog in Duitsland en ik heb een donkerbruin vermoeden dat als de winter zo door suddert, ze daar ook blijven. Ik las dat de kleine zwanen door de jaren heen steeds minder ver naar het Zuidwesten(lees Engeland en Nederland) trekken. Gemiddeld genomen vliegen ze elk jaar 13 kilometer minder ver Westwaarts en in totaal is dat inmiddels opgelopen tot een kilometertje of 600. 

Langzaamaan gaan we ze dus steeds minder zien en ook de periode dat ze hier blijven, wordt steeds korter. Kwamen ze jaren en jaren geleden al in september aan en vertrokken ze pas einde februari begin maart, komen ze nu soms pas in december aan en zijn ze in februari weer weg. 
dramatische afname winterse zwaantjes
(grafiek SOVON, dec 2021)
In de Gecombineerde Willemspolder in Oosterhout, waar altijd een groep kleine zwanen overwintert, zitten dit jaar maximaal 25 kleine zwanen meer niet. Voorgaande jaren lag dat aantal op 75 vogels met uitschieters naar ruim 200 exemplaren in januari 2017.

In Engeland zien ze amper nog kleine zwanen en dat staat ons op den duur ook te wachten. De tijd dat 200 tot 300 kleine zwanen in de Biesbosch in de Noordwaard zaten, is allang voorbij. In 2010 of 2011, ik weet het niet precies meer, heb ik ze daar nog wel in die aantallen gezien. 

opvliegende jonge kleine zwaan
Vanaf toen zijn de aantallen heel snel teruggelopen en nu mag je van geluk spreken als je daar nog 40 tot 50 kleine zwanen ziet. Deze week zitten ze in de Biesbosch in polder de Moordplaat. Een lastig gebied waar je alleen met een boot kunt komen en dan zitten ze daar ook nog eens op een lastig plek. 

De afname van kleine zwanen in onze regio heeft dus met name te maken met de steeds korter wordende winterse trekroute waardoor grote aantallen kleine zwanen in Noord Duitsland en Denemarken blijven hangen en gelijk hebben ze. Waarom moeilijk doen als het ook makkelijk kan? De wereldpopulatie kleine zwanen staat ook onder druk en de aantallen nemen nog steeds af. En van die wereldpopulatie overwintert meer dan de helft hier in Nederland en dat neemt nu dus ook af met die korter wordende trekroute. 

Wil je meer weten van deze mooiste zwaan onder de zwanenfamilie, klik dan op de link;
https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/kleine-zwaan