April graspieper maand

een van de twee ouders, 21 april 2023

April is niet alleen de grasmus maand maar ook de graspieper maand. Maar er zit een enorm verschil in waarop de beide vogels waarvan hun naam met gras begint, de grasmaand april beginnen. Daar waar de grasmus nog maar net is gearriveerd, is de graspieper al veel verder in het broedseizoen. 

Ik zag afgelopen week de eerste graspiepers al met voedsel slepen en dat betekent dat de jongen uit het ei zijn gekomen en schreeuwen om eten.

mannetje of vrouwtje met voedsel

Het weer zit graspieper ouders echter niet echt mee. De insecten vliegen niet veel met dit koude regenachtige weer dus moeten de graspiepers hard werken om voldoende voedsel voor de jongen te vinden. Als de jongen nu al uit zijn betekent dat de leg begin deze maand is begonnen in een tijd dat de grasmussen nog onderweg waren van Afrika naar hier. Op de foto's het mannetje en het vrouwtje met voedsel. Ze zaten vlak voor mij te alarmeren wat betekent dat ik dicht in de buurt van het nest stond.

graspiepernestje 9 mei 2020 Goeree
(waarschijnlijk de 2e leg)

De grasmussen arriveren vanaf half april en de graspiepers komen een maand eerder al aan en starten eind maart al met broeden. En die laatste zit dus nu al met jongen in het nest, terwijl de mannetjes grasmussen hun territorium nog moeten innemen en nestjes moeten bouwen.

De graspieper nesten worden trouwens op de grond gemaakt meestal tegen een flinke graspol aan zodat het overhangende gras een natuurlijke schuilplaats oplevert. Ik vond een paar jaar geleden zo'n nestje omdat het vrouwtje op het allerlaatste moment pas opvloog en ik bijna over het nestje struikelde. In het nestje lagen vijf eitjes en dat is geloof ik ook het maximum. De grasmus maakt de nestjes niet op de grond maar in de dichte begroeiing van bijvoorbeeld bramenstruiken.

Wil je meer weten van deze mooie grondbroeder, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/graspieper

April grasmus maand.

net gearriveerde grasmus op 22 april

April is niet alleen de grasmaand maar ook de grasmus maand. Vanaf half april kun je ze verwachten dan arriveren ze hier na een pittige tocht uit Afrika. Afgelopen donderdag de eerste in Ouddorp en afgelopen zaterdag de ene grasmus na de andere grasmus op mijn wandeling door de Bleeke Heide. 

Ik zag een paar mannen flink knokken om een struikje dat tussen de bramenhaag stond. Een prachtige zangpost met volop dichtbegroeide nestgelegenheid er omheen. Een vrouwtje zou direct voor de man kiezen die hier de scepter zwaait. De mannen zongen allebei tussen de knokpartijtjes door en zaten elkaar continu achterna.

wat verderop, ook op 22 april

En dat waren niet de enige grasmussen op deze vroege wandeltocht, ik schat dat er minimaal vijf grasmussen een plekje aan het zoeken waren en ik vermoed dat die grasmussen zelfs die nacht gearriveerd waren. Je kon goed zien dat ze nog geen vast territorium ingenomen hadden en zoekend waren. 

Ze vlogen flinke stukken heen en weer en zongen vrijwel direct op de plek waar ze even gingen zitten. Ik heb dit schouwspel een tijdje gadegeslagen en ik kon duidelijk vaststellen dat ze nog vast territorium hadden ingenomen. Volgens mij een erg stressvolle periode vlak nadat je vele duizenden kilometers hebben gevlogen. We moeten dit niet onderschatten. 

Er zat zelfs een grasmus bij, die zoals het even leek, met mij meevloog. Steeds een struikje vooruit vliegen, in een struikje gaan zitten en direct weer zingen en dat patroon herhaalde zich een tijdje. 

Als je nu een week later daar gaat kijken zijn ze veel minder beweeglijk en zitten dan vooral in het kleine boompje of struikje te zingen dat net wat boven de bramenstruiken uitsteekt. Ze blijven heel deze periode op hun stekje en als je eind juli, begin augustus bij deze plekken gaat kijken, kun je makkelijk drie, vier, vijf bedelende jonge grasmussen zien. Je hoort dan veel alarmroepjes en ziet de jongen heen en weer fladderen. Een mooie tijd en aanrader.

Wil je meer weten van deze mus die geen familie is van de huismus, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/grasmus

Actieve buurtsperwer.

de heerser van de buurt

Wekelijks en soms ook wel vaker zie ik de buurtsperwer boven de wijk patrouilleren. Hij vliegt dan over de rand van de wijk en de polder. Regelmatig liggen her en der in de wijk hoopjes veren en soms ook een dode vogel. Het is vrijwel zeker het werk van de sperwer die hier in de wijk met harde hand regeert. Soms scheert hij laag over de tuin heen en jaagt alle vogels schrik aan. Het is ook al verschillende keren gebeurd dat er hoopjes veren in de tuin liggen en ik herken er dan een mees of mus in. 

Gisteren gebeurde het weer alleen nu bleef de heerser van de wijk op het grasveld zitten en demonteerde vakkundig de gevangen mus. Hij was onverschrokken bezig en liet zich niet door mij van zijn gevangen trofee verjagen. 

plaats delict

Na verloop van tijd toen toch wel de meeste veren uit het beestje waren getrokken vloog hij op met zijn vers geplukte maaltje. Die gaat hij vast ergens op een rustige plek oppeuzelen dacht ik nog.

Wat verderop in de wijk meer richting de sportvelden zie ik ook wel eens een havik jagen en die houdt er een soort vergelijkbare methode op na. De grens woonwijk/polder/sportvelden zijn dus erg aantrekkelijk voor deze snelle roofvogels. 

als je nog een plukker zoekt?

Als deze vogels laag over de wijk scheren is het soms lastig te zien wie van de twee soorten het betreft. De sperwer met zijn lange rechte staart of de havik met zijn afgeronde staart? Een vrouwtje havik of mannetje sperwer is dan nog wel het makkelijkst want de havik vrouw is echt een reuzin vergeleken bij de mannetjes sperwer maar daar tussenin, mannetje havik of vrouwtje sperwer is lastiger. Die laatste twee zijn bijna even groot en dan komt het aan op de details. 

Wat verderop in de wijk, zo net tegen de sportvelden en polder aan vind ik nogal eens geslagen houtduiven en dan is het wel duidelijk dat het de havik is geweest die dat gedaan heeft. Een houtduif is te groot voor een sperwer, die houdt het bij mezen, mussen en hooguit een spreeuw. Terwijl de havik makkelijk een duif of zelfs een eend te grazen kan nemen.

Wil je meer weten van deze snelle tuinvogel, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/sperwer

tafeleend nu op zijn mooist.

tafeleend, kan het nog mooier?

Het broedseizoen is ook voor veel eenden al begonnen. Het is zelfs zo, dat de wilde eenden al jongen hebben. Sommige eenden moeten nog beginnen en als ze dat niet van plan zijn kun je ze nog lang zien. De slobeenden zijn nu op doortrek en slechts een klein deel broedt hier. Ze houden van een nat agrarisch gebied en wordt dan ook tot de weidevogels gerekend. In de meeste delen van de Biesbosch zijn dan ook als broedvogel niet te vinden. 

De tafeleend is weer een ander verhaal. Ze broeden juist in biotopen zoals je die kunt vinden in de Biesbosch. De rietpolders zijn prima geschikt voor deze prachtige eend. 

Het is een van de lastigste eenden om te zien maar is ook een van de mooiste watervogels die je tegen kunt komen. In de Ruwen Hennip, een oude rietpolder in de Biesbosch, heeft een perfect leefgebied voor de tafeleend. Afgelopen week zaten in deze polder weer twee paar en een extra "reserve" man. 

Ik vind ze zo prachtige mooi en ze zijn misschien iets minder spectaculair dan bijvoorbeeld een slobeend of pijlstaart maar de kleurencombinatie en dat rode oog maken hem toch wel heel speciaal.

In de komende twee maanden kom ik nog regelmatig in deze oude rietpolder en kan niet wachten om een tafeleend met jongen te zien. Iets wat ik nog nooit eerder gezien heb. Alle tekenen zijn er om een mogelijk broedgeval vast te stellen denk ik dan.

Wil je meer weten van deze toch wel hele mooie eend ie mooi is door zijn eenvoud. klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/tafeleend

Engelse- en rouwkwikstaart.

rouwkwikstaart, 13 apr 2023

In deze tijd waar veel vogels naar de broedgebieden vliegen maken ze nog wel eens tussenstop bij ons. En dan bedoel ik dat ze hier in Nederland ergens een tussenstop maken. Even wat eten en uitrusten en weer door. Op naar de broedgebieden die soms wel heel erg ver hier vandaan zijn. Noord Scandinavië en nog verder naar Rusland en Siberië is voor sommige zangvogels geen uitzondering. Deze twee kwikstaarten kunnen soms ook in ons land broeden.

Het is dan ook opletten geblazen om tussen al die vogels zo'n doortrekker te vinden. Tussen de witte kwikstaarten kan zomaar een rouwkwikstaart zitten en tussen de gele kwikstaarten kan zomaar een engelse kwikstaart zitten. Het zijn minuscule details die het verschil maken. De rouwkwikstaart is donkerder op de rug dan de gewone witte kwikstaart en als het een vrouwtje betreft is het kleurverschil minimaal te noemen. Dan moet je wel een kenner zijn om die details te te zien.

engelse kwikstaart, 6 apr 2023

Met de engelse kwikstaart is het niet anders. Sprekend een gele kwikstaart alleen is het grijze petje dan geel/groen en het lastige bij deze soort is dat hij in de trektijd in groepen gewone gele kwikstaarten verblijft. Ze trekken samen op en dan is het erg lastig om hem er uit te vissen. Temeer ook omdat gele en witte kwikstaarten erg beweeglijk zijn en vrijwel nooit langdurig stil zitten. Je moet snel de groep scannen en goed op de hoogte zijn de details.

Afgelopen week heb ik beide soorten gezien en de engelse kwikstaart met enige hulp kunnen determineren. Die kan wel eens wat dichterbij blijven want er zijn wel wat broedgevallen in Nederland bekend. Met wat geluk kun je ze in het Noorden de komende maanden nog wel eens tegenkomen. Hier bij ons roeden, is in ieder geval uitgesloten. De rouwkwik zou nog wel kunnen maar ik heb ze nog nooit buiten de trektijd ergens bij ons in de buurt gezien maar dat zegt natuurlijk niets. 

Als je een van deze zeldzamere varianten wil wil zien, maak je de meeste kans aan de kust.

Er wordt al volop gebroed.

steenuil houdt de wacht(4 april 2023)

Voor heel veel vogels staat het broedseizoen op het punt van beginnen. En voor een flink aantal vogels is dat pas over een paar weken aan de orde want die vogels zijn nog onderweg van Afrika naar hier of ze moeten nog van hieruit vertrekken naar het hoge Noorden. Veel pas gearriveerde vogels zijn nog volop aan het zingen en baltsen en proberen de vrouwtjes het territorium in te lokken. Voor hen begint het de komende weken pas goed.

Maar een aantal vogels is inmiddels al begonnen en zitten zelfs al op eieren. Met name blauw reigers, aalscholvers en uilen zijn nu al bezig met broeden. De blauwe reigers en aalscholvers zijn koloniebroeders en zitten vlakbij elkaar op grote nesten en zijn niet te missen in het landschap.

13 uitgevlogen wilde eenden(2 april 2023)

De uilen zijn nu bezig en met wat geluk hoor je de bos-, kerk- en steenuilen 's-avonds en/of 's-nachts roepen. Bosuilen zijn iets vroeger dan de meeste andere uilensoorten en die hebben mogelijk al jongen in de nestholte liggen. 

De kerkuilen roepen nu flink en zitten nu nog op eieren. Die komen binnenkort uit en dan wordt het ook voor hen spannend. Zijn er genoeg muizen te vangen want het nest is als het goed is, gevuld met 5 tot soms wel 7 eieren. En als die uitkomen moeten al die hongerige snaveltjes wel gevoed worden. 

kerkuil, wildcam 6 april 2023

Steenuilen broeden nu ook en met wat geluk zie je die nu ook al overdag bij de nestkast zitten. Het mannetje zit buiten braaf de wacht te houden en is er klaar voor.

Sommige vroege ganzen en eenden zijn ook alweer klaar en daarvan zwemmen de jongen al rond. en in de Biesbosch zaten op 17 maart de grauwe ganzen al op volle nesten met eieren. EN dan heb ik het niet over 1 nest met eieren maar minstens 7 of 8 bezette nesten. Die zijn inmiddels allemaal al uitgevlogen en zijn deels opgegeten want zo gaat dat in de vogelwereld. 

Steeds meer pontische meeuwen.

2e kalenderjaar pontische meeuw

Voor veel mensen zijn meeuwen gewoon meeuwen, niets meer en niets minder. Je er verder in verdiepen is een onbegonnen zaak. Niet echt interessant en het kost veel teveel tijd om je al die details eigen te maken. Zelfs met de uitstekende gids, "meeuwen in Nederland" blijft het een klus om de soorten en jaarkleden te onderscheiden. Het klinkt niet echt bemoedigend als ik dit zo beschrijf maar zo is het in het begin wel. Na verloop van tijd, met veel volharding of noem het eigenwijsheid kan er zo af en toe een stapje gezet worden in de kennis van de meeuwenwereld. Geloof niet dat je dat "even" in een of twee jaar doet, het kost gewoon meer tijd.

adulte pontische meeuw

Als je dan weer eens een klein stapje in je meeuwenkennis gezet hebt, voelt dat een grote overwinning. Afgelopen maandag zette ik weer een klein stapje in de herkenning van pontische meeuwen en de daarbij behorende jaarkleden. De meeuwen werden vergezeld door kleine- en grote mantelmeeuwen in verschillende kleden(adult en 4e kalenderjaar), adulte zwartkopmeeuwen, 3e kalenderjaar zilvermeeuwen en heel veel kokmeeuwen. Een mooi assortimentje meeuwen zogezegd.

1e kalenderjaar pontische meeuw

Ik hoopte nog dat ook een geelpootmeeuw van de partij zou zijn maar dat was helaas niet zo. Ze zitten overigens wel in de Hardenhoek. Daarbuiten kun je het eigenlijk wel vergeten want verder dan daar komen ze niet. Meldingen van daarbuiten bekijk ik dan ook met veel argwaan. Vaak wordt op basis een of hooguit twee kenmerken bepaald dat het een geelpoot is, terwijl alles moet kloppen. Dus meestal zijn het missers.

De pontische meeuw is goed te herkennen aan het lange lichaam, hoog op de poten, lange snavel zonder "gonyshoek"(het bultje aan de ondersnavel), een enigszins afgeplatte voorhoofd en donkere oog.

Wil je meer weten van deze bijzondere meeuw, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/pontische-meeuw

Zo gewoon en toch bijzonder.

24 mrt 2023 mogelijk Scandinavische vogel

Graspiepers zijn er bijna het hele jaar wel. In de winter flink minder want onze graspiepers zijn dan weg. Toch blijven hier onder andere Scandinavische graspiepers overwinteren en dat gaat ze volgens mij goed af. Nu zijn de winters ook niet zo streng dus de overlevingskansen zijn dan ook goed. 

In de winter vallen ze niet zo op en moet je toch goed de akkerrandjes of de waterkant afspeuren om ze te zien. Begin oktober trekt de grote hoop graspiepers vrijwel tegelijkertijd weg en heb ik ze massaal weg zien trekken. Ploeterend tegen een sterke Zuidenwind vlogen ze op nog geen twee meter hoog voorbij om regelmatig neer te vallen in het hoge gras. Steeds kleine stukken vliegen en dan waar even rusten. Zo kom je er ook wel alleen duurt het wat langer. 

22 sep 2022 "onze" graspieper

In deze tijd lossen onze graspiepers de wegtrekkende Scandinavische graspiepers en waterpiepers af en nemen ze opengevallen stekken weer over. En wat is er dan mooier om de eerste baltsende graspiepers te horen en te zien? Samen met de veldleeuweriken zorgen ze, ondanks het frisse en natte weer voor het voorjaarsgevoel. De graspiepers zijn terug en dat willen ze laten weten ook. In de kleine natuurgenbieden bij ons in de buurt zoals de Vughtpolder, Zonzeel, Bleeke Heide zitten nog flinke populaties en zorgen ze samen met de veldleeuweriken voor de muzikale omlijsting van de prachtige gebieden.

De graspieper is samen met de rietzanger, heggenmus en kleine karekiet een waardvogel voor de koekoek. Je kunt er dan ook niet genoeg van hebben want die koekoeken zetten de stand van de waardvogels flink onder druk. 

Wil je meer weten van deze zingende parachutist, klik dan op de \link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/graspieper

7