Vol verwachting klopt ons hart....

De afgelopen weken ben ik regelmatig in de Gecombineerde Willemspolder gaan kijken of de eerste kleine zwanen die hier elk jaar de winter doorbrengen al gearriveerd zijn. In 2010 ontdekte ik voor het eerst een mooie groep van zo'n 80 kleine zwanen in de Willemspolder en ben sindsdien elk jaar trouw gaan kijken of ze er weer waren. Het blijkt voor deze groep inmiddels de vaste overwinterplek te zijn en ze zitten zelfs altijd trouw in dezelfde akkers en weilanden.

Vrijwel elk jaar arriveren ze zo rond eind oktober, half november en blijven dan tot eind februari hier om te overwinteren en op te vetten. De tocht die ze daarna van wel meer dan 8000 kilometer af moeten leggen, om naar de broedgebieden terug te keren, is werkelijk een huzarenstuk. De bestemming is Kashin Island in Siberië waar ze in etappes naar toe vliegen om daar in de korte Siberische zomer van een maand of drie hun jongen te krijgen, aan te sterken en op te voeden. Sinds afgelopen jaar heb ik contact, via mail met de Wildfowl and Wetlands Trust in Slimbridge, Engeland. Dat komt weer omdat ik via Wim Tijssen van het "kleine zwanen nieuws" met hun in contact ben gekomen, omdat ik meer duidelijkheid wilde krijgen waar de geringde kleine zwaan AJA vandaan kwam. Deze kleine zwaan is in 2011 in Rusland geringd. Om precies te zijn op Kashin Island in de Korovinskaya Golf in de provincie Kenetsky in Rusland
.

route kleine zwanen najaar 2015

Maar nu weer even terug naar de Willemspolder, nee, ze zijn er nog niet.maar ze zijn al wel onderweg. Een aantal is inmiddels in Noord Duitsland aangekomen en als het nu maar koud genoeg wordt zakken ze snel af naar ons land en een groter deel zal doorvliegen naar Engeland maar ook België en Frankrijk doen mee.

De komende tijd zal ik vaker over de kleine zwanen in het algemeen en over AJA in het bijzonder berichten(als hij er tenminste weer bij is) want het is toch een hoogtepunt te noemen als je zo dichtbij huis zo'n prachtige groep vogels kunt bekijken. Dat kan echt niet iedereen zeggen, dus mijn advies is, ga deze winter echt een keer in de Willemspolder kijken en geniet van deze sierlijke vogels en hun aparte geluid.

Wil je meer weten van deze dappere vogels, klik dan op de link;
http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/detailpagina/q/vogel/112

Drie kraaien......

Kraaien zien we steeds minder in de Oranjepolder en dat zou je zo een, twee, drie niet zeggen als je door de polder loopt of fietst, er zijn maar genoeg zwarte vogels te zien, echter, zijn dat met name roeken en kauwen en in mindere mate zwarte kraaien. Ik weet niet of dat verontrustend is, of dat een normaal beeld is. Misschien komt het omdat mijn beeld is veranderd en ik nu zelf scherper rondkijk en minder roeken voor zwarte kraai uitmaak?


jonge zwarte kraai, voorjaar in de Oranjepolder

Landelijk is de populatie in de afgelopen dertig jaar maar liefst verdrievoudigd. Dus ik maak me waarschijnlijk druk om niks. Maar stel dat deze belangrijke vogelsoort voor de Oranjepolder inderdaad langzaam maar zeker onze polder links laat liggen en dat onze populatie hier sterk terugloopt? Ik weet dat bijvoorbeeld de boeren niet erg blij zijn met zwarte kraaien want ze worden nog steeds als vogelverschrikker aan een touw opgehangen in een pas ingezaaide akker. En dat terwijl er een veelvoud aan houtduiven in de akkers rondscharrelt die volgens mij veel meer schade aanrichten. En die trekken zich werkelijk nergens iets van aan, ook niet van een aan een touw bungelende dode kraai.

Stel dat de aantallen in onze Oranjepolder inderdaad sterk teruglopen dan hebben we toch wel een probleem aan de hand. De zwarte kraai is namelijk een belangrijke leverancier van nesten voor zeldzamere vogelsoorten als boomvalken en ransuilen in de Oranjepolder die hier ook voorkomen en broeden. En dat willen we natuurlijk niet, want dan heb ik straks geen ransuil in mijn tuin. De zwarte kraai is overigens de enige echte geheel zwarte vogel die we hier hebben(kauw-grijze kraag, roek-grijze snavel, merel-gele snavel).

Wil je meer weten van deze ondergewaardeerde vogel, klik dan op de link;
http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/detailpagina/q/vogel/262

Onze ransuil(4)

De dag dat we na bijna vijf maanden geen ransuil in onze tuin hebben, valt ons zwaar. Het klinkt dramatisch maar dat is het natuurlijk niet, want we mogen terugkijken op een hele bevoorrechte tijd dat een jonge ransuil in onze tuin is opgegroeid. Elke ochtend even de tuin inlopen om te kijken of hij veilig is thuisgekomen, 's-avond, na zonsondergang zaten we in onze tuinstoelen gespannen te wachten totdat hij vertrok naar de polder, registreren op waarneming.nl, braakballen rapen en af en toe een foto maken.

Dit is 'm, als je hem ziet, bel of mail mij direct want we missen 'm.

Maar vandaag is de dag dan toch aangebroken dat hij vertrokken is. Waarschijnlijk is hij gisterenavond al zijn familie of zijn soortgenoten gaan opzoeken want hij is vanmorgen niet teruggekeerd naar zijn vaste stek bij ons in de tuin. Ransuilen roesten in het najaar vanaf oktober tot eind februari in groepen bij elkaar. Alweer een paar jaar kunnen we ze vinden bij de waterleidingmaatschappij achter de Katjeskelder en in de bossen van Surae.

Morgenochtend ga ik op zoek naar de roestende ransuilen in de bossen van Dorst. Ik heb zijn signalement op mijn netvlies, een foto op mijn telefoon en vastberaden loop ik morgen door het bos om "onze" uil te vinden en alle goeds voor de toekomst te wensen, want dat hebben we nog niet kunnen doen. En de vraag of we hem ooit nog in onze tuin terug zullen zien, houdt ons nu nog wel even bezig.

Wil je meer weten van deze "stille kracht", klik dan op de link;
http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/detailpagina/q/vogel/174

Hamsterééééén......

Dat de winter er aankomt is duidelijk, het blad valt van de bomen, de vogels zijn massaal op trek, of onderweg en reeds aangekomen in Nederland, of zijn ze op weg naar warmere oorden. Maar voor ons zijn toch ook de standvogels, "onze" vogels interessant en belangrijk. Want die zien we het hele jaar door en zijn dit vaak de vogels die in en rond onze tuinen scharrelen. Soms kennen we de individuele vogels ook, zoals die merel met die ene witte veer op zijn schouder, of dat roodborstje dat altijd op een halve meter achter je zit als je in de grond aan het wroeten bent. En zoals zovelen hangen wij ook onze tuin vol met pindanetjes en vetbollen en worden op de voedertafel strooizaad en zonnebloempitten gelegd. Veel van die vogels maken daar ook dankbaar gebruik van en heel soms zien we ook ongewone taferelen in de tuin, zoals een kauw bungelend aan een pindanetje, ja hij is er handige genoeg voor en wat te denken van een grote bonte specht aan een pindanetje. Leuke waarnemingen hoor.

boomklever aan het werk

Afgelopen vrijdag had ik op mijn wandeling een stuk of dertig of wat meer walnoten geraapt en had deze op de tuintafel te drogen gelegd. Maar waar ik geen rekening mee had gehouden, is dat de gaaien en eksters bij ons in de buurt al druk bezig waren met het aanleggen van hun wintervoorraadje. En in hun dieet komen dus ook walnoten voor, bleek achteraf. Want in een mum van tijd waren ze bezig met het verplaatsen van dit voorraadje, hamsteréééén dacht ik even in de tuin te horen. Waar zouden ze die toch zo snel verstoppen, want het was binnen een uurtje geregeld. Nu ik dat weet heb ik me voorgenomen om de voedertafel deze winter zeker te voorzien van hazelnoten en walnoten. Dat wordt nog flink rapen de komende weken.

Nu we het toch over het verzamelen van zaden en noten hebben en wat ook leuk was om te zien, was langs De Donge waar een boomklever een eikel klem had gezet in de schors van een boom zodat hij hem op zijn gemak kon openhakken. Ik hoorde boven mij een zacht gehak, te zacht voor een specht maar duidelijk hakwerk. Toktoktok...toktoktok enz. enz. Na wat speuren langs de stammen ontdekte in hem, niet eens zo ver van mij vandaan, dus ik kon er ook nog eens een leuke foto van maken. Onverstoorbaar hakte hij door, waar zou hij toch zijn voorraadje verstopt hebben? Want boomklevers leggen ook wintervoorraden van eikels en beukennootjes aan.

Als ze dat net als gaaien en eksters ook onder de grond doen, hebben we heel wat planters van jonge bomen in de buurt. Want er zal heus wel eens een nootje of eikel vergeten worden.

Wil je meer weten over deze acrobaat, klik dan op de link;
http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/detailpagina/q/vogel/16

Reiger explosie?

Het moet wel een geweldig jaar voor alle reigers geweest zijn. Nog nooit zag ik zoveel reigers in de Oranjepolder(en Gecombineerde Willemspolder) als deze afgelopen zomer. Ik overdrijf misschien om de nieuwe aanwas van reigers gelijk een "explosie" van reigers te noemen, maar het is ontegenzeggelijk de waarheid, dat de populatie een prima broedjaar achter de rug heeft.

Op mijn tochtjes door de beide polders, loer ik altijd naar de blauwe reigers, want deze knapen zijn voor mij de maraboes van de lage landen. Want waar groepen reigers samenkomen, is wat op te ruimen. Meestal veroorzaakt door maaimachines, is de dinertafel goed gevuld en dan zijn groepjes van deze vogels in de buurt. Altijd wel een stuk of drie, vier maar dit jaar zeven, acht en zelfs wel negen stuks of meer bij elkaar in een weiland of akker..


voorbij vliegende grote zilverreiger in de Gecombineerde Willemspolder

Maar wat nog veel bijzonderder is, dat ook de grote zilverreiger zich mengt in deze werkzaamheden. De grote zilverreiger is echter maar af en toe te zien in de Oranjepolder en vrijwel uitsluitend in de Gecombineerde Willemspolder. Wat te denken van zeven blauwe reigers en acht grote zilvers in één weiland en wat verderop nog eens negen blauwe reigers bij elkaar?  Een bijzonder rijk tafereel om zo vlak bij elkaar vierentwintig reigers te spotten. Dit overkwam mij op 26 september, en op 3 oktober herhaalde zich dat nog eens, toen zag ik in een weiland in de Gecombineerde Willemspolder maar liefst vijftien grote zilvers en drie blauwe reigers bij elkaar staan..

blauwe reiger op de schutting
van onze tuin

Dat zijn toch serieuze aantallen en toont het ongelooflijk sterke herstel van de populatie aan, na die strenge winter van een paar jaar geleden. Toen kwam ik op een wandeling in de Oranjepolder vier dode exemplaren tegen, een trieste aanblik kan ik wel zeggen. De vorstperiode van toen was lang en het langdurig bevroren oppervlaktewater hadden hun tol geëist. In dat jaar stierven ook heel veel ijsvogels.

Ik mag het misschien niet zeggen, maar van die winter hadden mijn goudvissen veel plezier. Ze werden dat jaar niet bedreigd en zagen nauwelijks een blauwe reiger vanaf de schutting naar ze loeren. Dat is nu wel anders, een van die "rovers" zat onlangs al op de schutting te kijken welke oranje dikkerd hij de komende tijd nog eens gaat opzoeken. Ja, ik weet wel wat er deze winter gaat gebeuren. Gelukkig komen de zilvers niet zo dichtbij anders was het rond onze vijvers dringen geblazen.

Wil je meer van blauwe reiger en zilverreiger weten? Klik dan op de link;
Blauwe reiger: http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/detailpagina/q/vogel/10
Grote zilver reiger;      http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/detailpagina/q/vogel/81


Pieper de piep.....

De vogeltrek is in volle gang, als je er niet mee bezig bent, gaat deze gebeurtenis gewoon aan je voorbij. Miljoenen vogels trekken van hun broedgebieden en zomerverblijven naar de overwinter gebieden, vaak in Afrika en Zuid Europa maar ook naar Nederland. De vogeltrek beweegt niet alleen van Noord naar Zuid maar ook van Oost naar West, maar daar kom ik zo wel op terug.

graspieper in de zon

Vanmorgen pikten we mooi wat mee van de trek van Noord naar Zuid. We hielden er al rekening mee toen we in de Willemspolder gingen lopen, want al een paar jaar zien we in de eerste week van oktober grote groepen graspiepers in de weilanden rusten en foerageren.

Zo ook deze ochtend, acht oktober, ze zaten er weer, zelfs in dezelfde akker als vorig jaar, piepers, piepers en nog meer piepers. Het zijn graspiepers en tussen al die piepers zaten ook erg veel witte kwikstaarten. Dat hadden we in de voorgaande jaren niet eerder gezien. Een mooie aanvulling op deze wandeling.

Die "andere" trek van Oost naar West maken we in onze polders vanaf volgende maand nadrukkelijk mee als de trekvogels uit Siberië naar Nederland(ook naar België en Engeland) trekken en dan een maand of drie, vier hier blijven. Het zijn kramsvogels, koperwieken, een flinke groep kleine- en met wat geluk een paar wilde zwanen. Kramsvogels komen ook vanuit Zuid Scandinavië(Noorden) naar hier, maar vooral uit Rusland(Oosten).

Met name de kleine zwanen zijn het meest interessant, al jaren verblijven hier in de winter zo'n 85 kleine zwanen. Prachtig om te zien en een aanrader om te gaan bekijken. Ik kom hier de komende maanden nog regelmatig op terug. Maar eerst nog even genieten van die andere trekroute, van Noord naar Zuid. Dus graspiepers kijken in de Willemspolder is een aanrader. Een mooie bijvangst vanmorgen was de groep van 15 grote zilverreigers.Je  hoeft dus niet te wachten tot volgende maand om iets moois te zien.

Wil je meer weten van deze ver(der)trekkende vogeltjes, klik dan op de link;
http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/detailpagina/q/vogel/58

Hoeveel geluk kun je hebben?

Er zijn van die dagen dat je van de ene in de andere verwondering valt of in dit geval loopt. Langs de Donge wandelen is een van mijn favoriete bezigheden. Van 's-Gravenmoer langs de Donge naar Raamsdonk en vandaar naar de Gecombineerde Willemspolder en tenslotte door de Oranjepolder in Oosterhout naar huis. Een tochtje van twee uur met maar weinig openbare wegen en dus weinig mensen en veel vogels.

Op zaterdagochtend begon ik mijn routje rond een uur of acht, de zon kwam net op en het was fris en windstil. Boomkruipers en -klevers, groene specht, gaaien en ijsvogels lieten zich zien en horen. Na een half uurtje hoorde ik een waterral roepen of liever gezegd "gillen", het klinkt echt net alsof een speenvarkentje aan zijn staart wordt getrokken. Ik keek tegen beter weten in om, wetende dat ik hem toch niet te zien zou krijgen. Ze leven zeer goed verborgen in de rietkraag en laten zich vrijwel nooit zien. Een paar weken geleden had ik geluk en zag er een voor een rietkraag scharrelen.

Roerdomp in de Biesbosch

Maar toen mijn blik langs de rietkraag aan de overkant van de Donge gleed, zag ik een, zo niet nog meer verborgen levende vogel, de roerdomp zitten. Een roerdomp zien is te vergelijken met een prijs winnen in de Staatsloterij, dat gebeurt je ook maar af en toe. Ik heb het dan over een eigen geldje natuurlijk, niet over een paar ton of meer. Ik stopte om hem beter te bekijken en terwijl ik door mijn verrekijker deze geheimzinnige vogel stond te bekijken vloog zomaar een ijsvogeltje door mijn beeld. Bingo, drie op een rij!

Ja, hoeveel geluk kun je hebben, op vrijwel hetzelfde moment een waterral, een roerdomp en een ijsvogel. Het zijn zo van die dagen die je op een hand kunt tellen en die dagen zorgen er bij mij voor dat ik dan bijna niet kan wachten om daar weer te gaan lopen. Vandaag liep ik dus vol verwachting hetzelfde routje maar nu met mijn fototoestel in de aanslag, tegen beter weten in overigens want zo'n bijzondere waarneming als die van afgelopen week overkomt je echt maar een keer in je leven.

Wil je meer over deze bijzondere en verborgen levende vogel weten? Klik dan op de link;
http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/detailpagina/q/vogel/181

Kauwtjes laat je niet in de kou staan

Er zijn maar weinig vogels met zulke mooie en doordringende ogen dan de kauw. Meestal zie je bij vogels van die glimmende zwarte kraaltjes die spiedend rondkijken en het dreigende gevaar in de gaten houden. Maar een kauw is daar toch een echte uitzondering op. De kauw heeft namelijk prachtige lichtgrijze kraaloogjes en een gitzwarte pupil. Ze kunnen je heel wijs aankijken en echt waarnemen wat je doet en ik geloof ook dat je contact met ze kan maken..

Dat ik dat zo durf te zeggen, komt omdat ik als klein jongetje een paar keer een jonge kauw kreeg van de aannemer om de hoek die ook de schoorstenen in de buurt schoonmaakte. Dat gebeurde vroeger in het voorjaar als het stookseizoen achter de rug was. We stookten toen bijna allemaal kolenkachels en roet zette zich af tegen de wanden van de schoorsteen en om geen brand te krijgen in het volgende stookseizoen, moest de schouw geveegd worden. Vaak zat dan in zo'n schouw een kauwennest en als er dan geveegd werd was ik erbij.

kauw zit mij met mijn camera te bestuderen

Zo kreeg ik op een keer een jong, nog net niet uitgevlogen kauwtje die ik "Jan" noemde, een heel aanhankelijk en leergierig vogeltje. Als ik dan 's-morgensvroeg beneden kwam en de keukendeur opendeed, hoefde ik maar "Jan" te roepen of hij riep al terug en kwam uit de tuin naar de keuken gefladderd. Hij wist dan dat er iets lekkers te halen was en bleef dan ook maar al te graag op mijn schouder zitten. We werden dikke vrienden totdat een kat uit de buurt hem op een ochtend te pakken kreeg en een einde maakte aan zijn korte leventje en een einde maakte aan onze hechte vriendschap.

Ook nu zie ik in de Oranjepolder regelmatig van die kleine kauwtjes die mij met van die brutale oogjes aankijken en dan denk ik nogal eens een keer terug aan "Jan". Het zijn volgens mij hele slimme vogels die ondanks alle veranderingen en dreigingen in onze en hun wereld weinig problemen hebben om zich aan te passen aan de veranderende omstandigheden. Dit is nog eens een echte opportunist die het altijd zal redden en dat is maar goed ook.

Wil je meer weten over deze bijzondere vogel, klik dan op de link; http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/detailpagina/q/vogel/97