Zijn er nog jonge kleine zwanen?

jonge kleine zwaan, feb 2023

Het is een jaarlijks terugkerend onderwerp, de aankomst van de eerste kleine zwanen bij ons in de polder. De datum van de eerste vogels schuift ook alweer enkele jaren steeds iets verder op. De tijd van de aankomst vaan de eerste kleine zwanen in november ligt alweer een eindje achter ons. Ook december is geen zekerheidje meer. Des te blijer was ik toen ik vorige week op 23 december de eerste twee kleine zwanen tussen de grote groep knobbelzwanen zag zitten. Toch nog in dit jaar.

Het is nu de spannende vraag of ze blijven en of er binnenkort meer bij komen en de belangrijkste vraag van alle vragen over de kleine zwanen is, hoeveel jongen brengen ze mee? Ik weet dat het al jaren niet goed met ze gaat en de aantallen meegebrachte jongen steeds lager liggen wat uiteindelijk een bedreiging van het voorbestaan van de soort is. De jaren van 7% of meer meegebrachte jonge zwaantjes halen we al tijden niet meer. En dat als je weet dat voor het voortbestaan van de soort 12% jonge kleine zwanen per jaar nodig is. De populatie is snel aan het vergrijzen en dat voorspelt dus niet veel goeds.

koppel kleine zwanen met 6 jongen
Willemspolder 16 jan 2016

Ook de groep kleine zwanen is kleiner dan jaren geleden maar dat heeft ook een andere reden. Door het veranderende klimaat hoeven de vogels ook niet meer zover naar het zuiden te vliegen en stoppen ze tijdens de jaarlijkse trek een stuk dichter bij huis. 

De weinige asgrijze jonge zwanen die met de ouders meekomen hebben dus straks geen weet meer van het bestaan van Nederland als geschikt overwintergebied en dan is het helemaal afgelopen. Ook al zou er weer een periode aanbreken van koude winters dan is het maar de vraag of we ze hier dan weer gaan zien.

Willemspolder 23 jan 2021

Volgens mij is dit gedrag voor een deel ook door de ouders overgedragen door ze in de praktijk de trek mee te laten maken. Kortom, ook in dit geval is er een grote verandering op komst en gaan de vogelaars van de toekomst naar heel andere vogels kijken dan wij dat nu doen.

En hoe het verder gaat met de kleine zwanen weet ik niet maar wat ik wel weet is dat met dit klimaat beleid het voor deze vogels hoogstwaarschijnlijk te laat is. De aarde warmt verder op, de temperatuur is in het broedgebied van de kleine zwanen te hoog en daardoor broeden ze niet meer. Of ze zich snel genoeg aanpassen om nieuwe broedgebieden te zoeken vraag ik mij ook af en ziet het er niet best uit voor mijn lievelingsvogel.

Wil je meer weten van deze prachtige wintergast, klik dan op de link;

Kleine zwaan | Vogelbescherming