Wilde eenden, deel II

een aantal woerden in eclipskleed

Ik wil nog terugkomen op de grote groep wilde eenden in de Oranje-polder waar ik begin deze week over repte. Ik sprak hier met iemand over en die was het opgevallen dat er alleen nog maar vrouwtjes en jonge eenden waren. Hij vroeg mij waar de mannetjes wilde eenden toch waren gebleven. "trekken die nu al weg?" en "waar gaan die dan naartoe?".

Nu, en dat is voor meer mensen niet helemaal duidelijk, maar de mannetjes wilde eenden zitten er nog steeds en ook in deze grote groep wilde eenden zitten gewoon volop mannetjes of woerden. Ze trekken in deze periode dus niet weg. Echter, zij hebben niet meer hun bekende winter- en voorjaars outfit aan, nee, zij verwisselen na het broedseizoen hun pakje voor een zogenaamd eclipskleed. Het eclipskleed van de woerd lijkt heel erg op het verenpakket van het vrouwtje. Met als kenmerkend verschil, de woerd behoud zijn gele snavel en is over het algemeen wat donkerder gekleurd dan het vrouwtje. Maar wat ook opvalt bij een woerd in eclipskleed, is dat zijn kenmerkende krul in de staart ook verdwenen is. Het vrouwtje houdt tijdens deze periode haar bruine of oranje snavel waardoor je nog enig verschil in het geslacht kunt zien.

woerd slobeend in eclipskleed

Alle eendensoorten krijgen in deze tijd een eclipskleed en de ene soort is in deze periode beter te onderscheiden dan de andere eenden- soort. Zo ziet de slobeend woerd er ook net als een wilde eend uit maar zijn enorme snavel verraadt hem en met het juiste licht zie je nog vaag de oranjebruine flank en nog wat flauw groen van de achtervleugel. De wintertaling is misschien wel de lastigste, daar zie je amper verschil tussen man en vrouw. De krakeend woerd behoud zijn witte spiegeltje, ook als hij zijn eclipskleedje aanheeft en zo heeft elke eendensoort zo zijn kleine specifieke kenmerken waardoor de oplettende vogelaar toch zijn soorten kan onderscheiden. Voor een leek is het gewoonweg moeilijk en lijken dus alle eenden op vrouwtjes of jonge wilde eenden.

Gelukkig zijn er ook nog eenden die, ook al hebben ze hun eclipskleed aan, zeer herkenbaar blijven. Kijk maar eens naar de kuifeend, zijn kleuren vervagen wel wat maar je blijft zijn specifieke tekening zien, wat spierwit was, wordt tijdelijk onopvallend beigebruin. Ook de tafeleend blijft goed herkenbaar met zijn mooie bruine kop en lichtgrijze lijf is hij alleen wat minder uitbundig gekleurd.

Het is dus niet zo dat de mannetjes of woerden van de wilde eenden wegtrekken. Nee ze blijven gewoon hier maar het nut van een opvallend broekleed is er even niet als alle jongen inmiddels uitgevlogen zijn en het versleten verenpakket gewisseld moet worden. Bij wilde eenden worden de slagpennen tegelijkertijd gewisseld en tijdens dat wisselen van de slagpennen kunnen de eenden even niet vliegen en zijn dan extra kwetsbaar. En dan wil je liever niet teveel opvallen.

Deze periode wordt ook wel het winterkleed genoemd maar dat is niet helemaal juist want in deze vrij korte periode krijgen alle woerden nog voordat de winter begint hun prachtige kleuren kleed alweer terug en zijn ze in de winter in aanloop naar het broedseizoen met hun glanzend groene en soms bijna blauwe kop op hun allermooist. En daarmee is deze alledaagse en algemene eend toch een van de mooiste in onze binnenwateren.