tjif-tjaf, tjif-tjaf, tjif-tjaf.

Het is nog erg vroeg in het jaar en je hoort ze misschien nog niet maar ze zijn er wel. Vandaag(zaterdag, 20 februari) werden er al dertien gemeld op waarneming.nl en ik was er daar een van. We zagen hem laag in de rietkraag van het Kromgat scharrelen. Hij was niet echt schuw en verplaatste zich slechts met een metertje tegelijk. Als hij nou geluid gaat maken dan is dat helemaal mooi en dat weet je dat het voorjaar er aan komt. Maar daar is hij nu nog te zuinig voor. De meeste tfjiftjaffen trekken in de winter naar Zuid Europa en maar een heel klein deel blijft de hele winter hier.

tjiftjaf, voorjaar 2015

De tjiftjaf roept zijn eigen naam, net als de koekoek, grutto en oehoe. Deze klank- nabootsing wordt ook wel een onomatopee genoemd en komt uit het oude Grieks, onoma= naam, poiéö=maken. Deze stijlfiguur komt in veel talen voor en komt niet alleen in namen voor maar ook om iets duidelijk te maken zoals een brullende leeuw of een piepende muis en wat te denken van ouders die hun kind vertellen over een woefje of een toetoet.

Maar we hadden het over de tjiftjaf. Dit vogeltje is, als hij zijn naam niet roept nog niet zo makkelijk te onderscheiden, zeker in het begin van het "seizoen" is dat het geval. Want hij lijkt erg veel op de fitis en als die weer in het land is, komt de herkenning toch aan op een stukje kennis van de vogelaar. De fitis is pas vanaf de tweede helft van maart weer in Nederland te horen en te zien. Zo heeft de tjiftjaf donkere pootjes en de fitis heeft roze gekleurde pootjes en een wat langere snavel en oogstreep. Maar als je zo'n vogeltje alleen in het veld ziet en je hebt geen vergelijkingsmateriaal, blijft het toch lastig. Dus hou het op de kleur van de pootjes zou ik zeggen. Nog wat later in het seizoen maken ze volop geluid en dan is het probleem vanzelf opgelost.

Het gaat ook goed met dit vogeltje, dit in tegenstelling tot de weidevogels. Elk jaar een lichte stijging in de aantallen broedparen met een paar "dipjes" in 1999 en 2008. De jaren daarna zag je direct een forse stijging zodat het verlies gelijk weer goedgemaakt werd. Men schat dat er nu ongeveer 550.000 tot 600.00 broedparen in Nederland zijn. Het overgrote deel zit in Oost Nederland, trek grofweg een lijn van Drachten naar Bergen op Zoom en alles ten Oosten daarvan is tjiftjaf gebied.

Het lijkt er zo dus op, dat ze niet zo van de weidse polders en kustgebieden houden. Het zijn meer liefhebbers van de zandgronden en bossen. En ook hier zitten wij weer goed, want wij zitten namelijk op de grens van zand en klei. Ze komen in flinke aantallen voor. Let de komende dagen daarom goed op, want dan kun je de eerste roepende tjiffen van 2016 waarnemen.

Wil je meer weten van deze kleine zanger, klik dan op;
http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/detailpagina/q/vogel/223