Brandjes, een vreemde eend in de bijt?

brandjes in de Hardenhoek in de Biesbosch

Tijdens de watervogeltelling, half januari zag ik achterin de Oranjepolder een flinke groep brandganzen opstijgen. Ik vermoed dat ze ergens uit de buurt van de achterste zandwinput vandaan kwamen. Mogelijk hebben ze overnacht op het water van de put of op de brede grasstrook tussen de twee putten in. Dat kon ik niet goed zien, maar in ieder geval stegen er zo'n negentig op en vlogen over mij heen, over de Oranjepolder, richting Oosterhout. Langzaam wonnen ze hoogte en al babbelend verdwenen ze uit het zicht. Apart om brandganzen in de Oranjepolder te zien, een soort die hier anders nooit te zien is.


brandjes overvliegend in de Oranjepolder

Maar dat je brandganzen hier in de toekomst steeds vaker gaat tegenkomen is vrijwel zeker. Want volgens recent onderzoek en tellingen van brandganzen, is deze gans sterk in opkomst en gaat hij over niet al te lange tijd de kolgans van de eerste plaats verdringen. De kolgans was in de winter altijd de meest voorkomende gans in Nederland. De brandganzen die bij ons overwinteren komen uit de Baltische zee. De Spitsbergen populatie overwintert op de grens tussen Schotland en Engeland. Dit zijn twee van de vijf verschillende populaties die op de wereld voorkomen. De Spitsbergen populatie is ongeveer dertigduizend brandjes groot. De omvang van de Baltische populatie ken ik niet.


De roodhalsgans van Melchior d'Hondecoeter
op het schilderij "het drijvend veertje" uit 1680

Om te broeden gaan ze in het voorjaar weer terug naar hun zomerverblijven maar steeds meer brandganzen blijven hier in de zomer rondhangen en broeden hier tegenwoordig ook. Waren dat in 2006 nog ongeveer zesduizend broedparen, zijn dat er in 2012 inmiddels meer dan vijfentwintigduizend! In de Biesbosch bij de Hardenhoek is het hele jaar door wel een flinke groep van zo´n tweehonderd brandganzen te vinden en ik weet eigenlijk niet of daar ook al gebroed wordt.

Nu was ik daar deze week om te speuren naar de op waarneming.nl gemelde roodhalsgans, die ik daar helaas niet gezien heb. Het blijft, wat deze bijzondere gans betreft, bij plaatjes in mijn vogelboeken en eenmaal op een schilderij in 't Rijks. Het drijvend veertje heet dat schilderij, en dat veertje zie je voor de pelikaan weerspiegelen in een plasje water. Het is werkelijk een prachtig schilderij en als ze het ooit wegdoen, nou dan weet ik wel een paar vierkante meter waar hij prima kan hangen.

Tegen de avond zag ik dat ruim vijfhonderd brandganzen zich verzamelden in de Hardenhoek. Een imposant gezicht als er zo´n groep van een paar honderd brandjes in jouw richting vliegt. De stilte van de Biesbosch werd door de korte blafjes van de ganzen tijdelijk verstoord. Er werden volgens mij enkele beleefdheden uitgewisseld, oude bekenden werden begroet en er werden wat waarschuwingen uitgedeeld en dat ging dan weer gepaard met flink klapwieken van de vleugels.

Wil je meer weten van deze vreemde in de bijt, klik dan op de link;
http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/detailpagina/q/vogel/24