Op heterdaad betrapt.

koekoek in een zwart-wit gestreept boevenpak

Meestal breng je, "op heterdaad betrapt", in verband met een overtreding als een diefstal of inbraak of zoiets dergelijks. Maar je brengt deze uitspraak meestal niet in verband met iets of iemand die iets komt brengen. Nou dat laatste heb ik vanmorgen dus kunnen zien gebeuren. Althans het gebeurde bijna in de Gecombineerde Willemspolder. Op een geringe afstand hoorde ik twee koekoeken roepen, op zich al een traktatie want het geluid van een koekoek maakt mij blij. Een koekoek, net als de veldleeuwerik, roept met zijn geluid het ultieme zomergevoel op, de winter en koude lente laten we achter ons en we gaan het goede weer tegemoet. Al zou je dat niet direct denken als je vandaag buiten liep.

Terug naar de bijzondere waarneming van vanmorgen. Een koekoek vloog op uit de rietkraag langs De Donge en werd gevolgd door twee rietzangertjes. Ze bleven naast, boven, onder en achter haar vliegen en verloren de koekoek geen moment uit het oog. De koekoek koos een flink doorgeschoten knotwilg uit en lande beheerst in de top. Op minder dan een halve meter namen de rietzangers plaats en vlogen keer op keer op en cirkelden dan rond de koekoek en probeerden hem weg te jagen. Ze deden hun uitvallen zonder geluid, daar waar een merel met veel lawaai en alarmkreten slakend de ekster uit de buurt van het nest probeert te krijgen.

nest van een rietzanger

Deze waarneming was nieuw voor mij, ik kende het verhaal al heel lang dat de koekoek stiekem haar ei in een nest van een kleine karekiet, rietzanger of heggenmus legt. De koekoek doet dat stiekem als het nest van een waardvogel een moment verlaten is. De koekoek legt dan snel haar ei tussen die van de waardvogel. In dit geval van vanmorgen, is de koekoek dus door de rietzangers op heterdaad betrapt. Dat dit gebeurt, is eigenlijk ook heel logisch, een koekoek is ook wel eens onvoorzichtig en kiest het verkeerde moment uit, maar dat je er getuige van bent, is wel heel bijzonder. "Betrapt", en nu wegwezen, dachten de rietzangertjes en durf nog maar eens terug te komen. Deze rietzangers kennen dus de praktijken van een koekoek, ze wisten wat ze kwam doen of aan het doen was en ze weten ook wat voor bedreiging het is als een koekoeksei in hun nest wordt gelegd. Waarom zou je anders zoveel moeite doen om de koekoek te verjagen en te achtervolgen?

Toch verzorgen ze het koekoeksjong als het uit het ei is gekomen als was het hun eigen jong. Op de een of andere manier is die broedzorg voor het ei en later uitgekomen jong sterker dan de herkenning van een vreemd koekoeksjong in hun rietzangersnestje. Het koekoeksjong wordt uit alle macht verzorgd, insecten worden in grote aantallen aangeleverd en verdwijnen in de veel grotere jonge vogel, een soort bodemloze put voor de ouders.

Wil je meer weten van deze stiekemerd, klik dan op de link;http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/detailpagina/q/vogel/117