donderdag 31 augustus 2023

Purpertrek komt op gang.

op weg naar het Zuiden?
Deze laatste week van augustus, heeft ook dit jaar weer het startsein voor vertrekkende purperreigers geklonken. De afgelopen jaren was het iedere keer weer raak in de laatste augustusweek. De purperreigers van Nederland nemen afscheid van ons en vliegen in grote groepen naar het Zuiden. Vorig jaar op 27 augustus vlogen ongeveer 240 "purren" over de Biesbosch* en op 23 augustus 2021 waren dat 238 stuks. In 2020 waren dat zelfs 317 exemplaren. Altijd 's-avonds een uurtje voordat de schemer invalt. Ongeveer een kwart van de Nederlandse vogels trekt over de Biesbosch weg naar West-Afrika. Deze week zijn al 171 purpers over de Biesbosch gevlogen en dat worden er zeker nog wat meer.

Dat vertrekken van die purren is toch iets mysterieus en dan zou ik graag willen weten hoe dat mechanisme werkt. Want hoe weten de purpers nu wanneer ze moeten vertrekken. Nu weet ik eigenlijk wel zeker dat ze de ideale weersomstandigheden om een lange afstand vlotjes af te leggen, goed in kunnen schatten. Windrichting, temperatuur, luchtdruk, bewolking, neerslagverwachting etc. etc spelen absoluut een rol, Wat dat betreft doen ze niet onder voor een geoefende meteoroloog. 

opvetten in de Noordwaard(Biesbosch)
Naast de weersomstandigheden moet nog iets getriggerd worden om zo massaal te vertrekken. Want onderlinge communicatie bestaat niet. De purpers in de Zouwe Boezem of Nieuwkoopse Plassen hebben geen contact met de purpers uit de Wieden/Weerribben en toch vliegen de vogels uit alle natuurgebieden in Nederland vrijwel tegelijkertijd Zuidwaarts. En zo zit de hele vogeltrek als geheel wel in elkaar. "Iets" zorgt ervoor dat veel vogels ineens vertrekken. Dat zie je zowel in het najaar als in het voorjaar gebeuren. Genen, bioritme, daglengte, temperatuur, beschikbaarheid van voedsel etc. etc. De lijst is haast eindeloos en de optelsom is de sleutel.

Ik zou wel eens willen weten hoe dat zogenaamde "startschot" klinkt? En als ze dan eenmaal het luchtruim hebben gekozen dan zijn ze verder afhankelijk van de weergoden. De windrichting en windkracht helpen dan, nadat het startschot geklonken heeft, absoluut als je weet dat een purperreiger een vliegsnelheid van ongeveer 39 km/h kan halen. Tel daar dan de windkracht en richting bij op dan zou dat nog eens wat extra km/h opleveren. Bij een staartwind, kracht 4 levert dat misschien nog een voorwaartse snelheid van een kilometertje of 25 op waardoor de purper met zo'n 65 km/h naar zijn zomerverblijf vliegt. Tel dan maar eens uit hoeveel vlieguren uren nodig zijn om op bestemming te komen. Fascinerend om daar eens even bij stil te staan. 

* Hier heb ik het over de Biesbosch als geheel en niet alleen de telpost. Die laat andere aantallen zien.

Wil je meer weten van deze bijzondere wegtrekker, klik dan op de link;
https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/purperreiger

Geen opmerkingen: